Τα τελευταία χρόνια στην Ε.Ε. έχει αναπτυχθεί ο θεσμός της παροχής μικροχρηματοδοτήσεων μέσω μικροπιστώσεων και μικροδανείων σε ανέργους που θέλουν να ξεκινήσουν τη δική τους επιχειρηματική δραστηριότητα, σε start ups και σε πολύ μικρές επιχειρήσεις.
Σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο, η εν λόγω εναλλακτική μορφή χρηματοδότησης αποτελεί σημαντικό χρηματοδοτικό εργαλείο στον τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας.
Η εν λόγω εναλλακτική μορφή χρηματοδότησης φέρει την υποστήριξη τόσο υψηλόβαθμων παραγόντων της ΕΕ όπως του προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κ. Μάρτιν Σούλτς, όσο και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η οποία επιδιώκει να στηρίξει τα κράτη μέλη της προκειμένου να αναπτύξουν και να βελτιώσουν την παροχή μικροπιστώσεων και μικροδανείων για τις μικρές επιχειρήσεις και τους κοινωνικά αποκλεισμένους που θέλουν να δημιουργήσουν τη δική τους επιχείρηση, κινούμενη σε τέσσερις κατευθύνσεις :
• βελτίωση του νομικού και θεσμικού πλαισίου στα κράτη μέλη·
• περαιτέρω ανάδειξη της επιχειρηματικότητας ως βασικού πυλώνα ανάπτυξης
• προώθηση και διάδοση καλών πρακτικών
• παροχή πρόσθετων πόρων και κεφαλαίων για τα μικροπιστωτικά ιδρύματα.
Στην κατεύθυνση αυτή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εκδώσει έναν κώδικα καλής πρακτικής για τη χορήγηση μικροπιστώσεων για τα κράτη-μέλη της.
Ως πάροχοι Μικροπιστώσεων είναι είτε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα π.χ. συνεταιριστικές και εμπορικές τράπεζες, είτε μη τραπεζικά ιδρύματα όπως οργανισμοί μικροχρηματοδότησης, ΜΚΟ, χρηματοδοτικά ιδρύματα, κ.λ.π. που έχουν αναπτυχθεί σε αρκετές χώρες όπως π.χ. η Γαλλία (Οικονομική Πρωτοβουλία ADIE) η Ιταλία (Βanca Etica), η Γερμανία (Ινστιτούτο Παροχής Μικροπιστώσεων), η Ρουμανία, η Βουλγαρία , κ.α.
Το πλεονέκτημα των μη χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων είναι ότι πέρα από την παροχή του δανείου με χρήση οικονομικών και αναπτυξιακών κριτηρίων, παρέχουν ολοκληρωμένη επιχειρηματική υποστήριξη ενώ επίσης μπορούν να απευθύνονται με μεγαλύτερη ευκολία έναντι των Τραπεζικών Ιδρυμάτων σε ανέργους και πολύ μικρές επιχειρήσεις που δεν έχουν πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό.
Στην Ελλάδα ο θεσμός των μικροπιστώσεων είναι σε νηπιακό στάδιο ενώ υπάρχουν ζητήματα με το θεσμικό πλαίσιο για τη δυνατότητα παροχής μικροπιστώσεων από μη χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Τραπεζικά Ιδρύματα στην Ελλάδα που έχουν λάβει κεφάλαια μέσω της ΕΕ και ειδικότερα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων είναι οι Παγκρήτια Τράπεζα και η Συνεταιριστική Τράπεζα Πελοποννήσου οι οποίες λειτούργησαν ως πάροχοι μικροχρηματοδοτήσεων στην Ελλάδα λαμβάνονται κεφάλαια ύψους 900.000,00€ και 4.000.000,00€ το 2013 στο πλαίσιο του προγράμματος Progress της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Επίσης έντονο ενδιαφέρον έχει αναπτύξει η Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας.
Παράδειγμα ιδιωτικής πρωτοβουλίας στην Ελλάδα για τη διάδοση των μικροπιστώσεων είναι η ΑFI- Action Finance Initiative, (Αστική Μη Κερδοσκοπική) με ιδρυτικούς εταίρους την Αction Aid Hellas και τη Γαλλική ΑDIE που αποτελεί φορέα ηγέτη σε θέματα μικροπιστώσεων (microfinance). Ωστόσο βάση του Τραπεζικού νόμου στην Ελλάδα η εκταμίευση του δανείου για τη δανειοδότηση επιχειρήσεων πρέπει να γίνεται μόνο από τα Τραπεζικά Ιδρύματα της χώρας. Για το λόγο αυτό η ΑFI συνεργάζεται με την Παγκρήτια Συνεταιριστική Τράπεζα μέσω της οποίας εκταμιεύονται τα μικρο-δάνεια σε νεοσύστατες ή υφιστάμενες μικρο-επιχειρήσεις.
Κατόπιν των ανωτέρω
ΑΡ.ΠΡΩΤ. 1371/24.11.2015
ΕΡΩΤΗΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟN ΥΠΟΥΡΓΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
Θέμα «Παροχή μικροπιστώσεων σε ανέργους και μικρές επιχειρήσεις»
24.11.2015 ΕΡΩΤΗΣΗ ΚΑΛΑΦΑΤΗ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΜΙΚΡΟΠΙΣΤΩΣΕΩΝ ΣΕ ΑΝΕΡΓΟΥΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
ΕΡΩΤΑΤΑΙ Ο ΑΡΜΟΔΙΟΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ
1) Η κυβέρνηση σχεδιάζει να αξιοποιήσει το θεσμό των μικροπιστώσεων για τη στήριξη των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, καθώς και των ανέργων με κατάλληλα θεσμικά και νομοθετικά μέτρα όπως η ύπαρξη νομοθετικού πλαισίου παροχής μικροπιστώσεων, η δημιουργία ταμείου παροχής μικροπιστώσεων και μικροδανείων ιδιαίτερα για τις επιχειρηματικές δραστηριότητες στον τομέα της κοινωνικής οικονομίας και η δημιουργία κέντρων ολοκληρωμένης επιχειρηματικής υποστήριξης (ΒDS) σε συνδυασμό με την παροχή μικροπιστώσεων;
2) Στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ 2014-2020 και συγκεκριμένα του ΕΠΑνΕΚ και του η κυβέρνηση σκοπεύει να αξιοποιήσει την παροχή μικροπιστώσεων με συγκεκριμένα προγράμματα για την ενίσχυση των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων και της δημιουργίας επιχειρήσεων από ανέργους; Ποιο το ύψος των σχετικών κονδυλίων;
3) Η κυβέρνηση σκοπεύει να προχωρήσει στην αλλαγή του θεσμικού πλαισίου περί Τραπεζών (Ν3601/2007 και 4261/2014) προκειμένου να δίνεται η δυνατότητα εκταμίευσης δανείων και μικροπιστώσεων από μη Τραπεζικούς Φορείς παροχής μικροπιστώσεων όπως συμβαίνει σε πολλές χώρες της ΕΕ με συγκεκριμένα κριτήρια και προϋποθέσεις;
Αθήνα, 24 Νοεμβρίου 2015
Ο ερωτών βουλευτής
Σταύρος Καλαφάτης