Του Σταύρου Καλαφάτη,
βουλευτή Α΄ Θεσσαλονίκης της Νέας Δημοκρατίας
Εάν οι Σκοπιανοί ολοκληρώσουν τη συνταγματική αλλαγή και εάν οι ΑΝΕΛ αποσυρθούν από την κυβέρνηση και την κυβερνητική πλειοψηφία, ο κ. Τσίπρας έχει μια και μόνο επιλογή. Να παραιτηθεί και να προκηρύξει εκλογές. Αλλιώτικα δεν θα μπορέσει παρά να βουτήξει στο 1875 και να συναντηθεί με τον Τζουμπέ, τον τελευταίο πρωθυπουργό που σχημάτισε σε αυτόν τον τόπο κυβέρνηση μειοψηφίας.
Έως πρόσφατα, βέβαια ο κ. Τσίπρας δεν άφηνε κανένα τέτοιο περιθώριο. Μόλις τον περασμένο Ιούνιο, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωνε ρητά και κατηγορηματικά ότι η κυβέρνηση έχει την πλειοψηφία, όχι μόνο για την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών, αλλά και για νέα ψήφο εμπιστοσύνης. Επαναλάμβανε, μάλιστα, πως εάν υπάρξει οποιαδήποτε αμφισβήτηση, «ο ίδιος ο πρωθυπουργός θα ζητήσει και θα λάβει ψήφο εμπιστοσύνης». Προεξοφλούσε αποστασία αντιπολιτευόμενων βουλευτών και δεν άφηνε κανένα περιθώριο παράτασης του κυβερνητικού βίου χωρίς την εμπιστοσύνη της Βουλής.
Έξι μήνες αργότερα, ενώ πλησιάζει το πλήρωμα του χρόνου για την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος διατυπώνει νέο σενάριο. Επαναλαμβάνει πως η Συμφωνία θα κυρωθεί με απόλυτη πλειοψηφία, αλλά προεξοφλεί πως την ίδια στιγμή θα υπάρχει στη χώρα κυβέρνηση ανοχής. Αναιρεί όλα όσα έλεγε πριν λίγους μήνες και ομολογεί ότι η κυβέρνηση θα χάσει τη δεδηλωμένη. Διακηρύσσει ότι θα συνεχίσει ως κυβέρνηση ανοχής, αλλά δεν διευκρινίζει με ποιόν τρόπο θα διαπιστωθεί η ανοχή αυτή. Και εδώ εγείρονται πολλά ερωτήματα.
Είναι, πρώτα από όλα, προφανές πως το Σεπτέμβριο του 2015 ο κ. Τσίπρας δεν πήρε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, αλλά εντολή για κυβέρνηση συνασπισμού ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Εάν επομένως αποχωρήσουν οι ΑΝΕΛ, η κυβέρνηση συνασπισμού, η κυβέρνηση για την οποία πήρε εντολή και ψήφο εμπιστοσύνης παύει να υπάρχει. Μπορεί, βέβαια να συγκροτήσει νέα κυβέρνηση και να επιδιώξει νέα ψήφο εμπιστοσύνης. Δεν μπορεί, όμως, να συνεχίσει επικαλούμενος ψήφο ανοχής, χωρίς ψηφοφορία στη Βουλή που να επιβεβαιώνει έστω την ψήφο αυτή.
Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, ωστόσο, εφόσον δεν έχει τη δεδηλωμένη εμπιστοσύνη της Βουλής, η κυβέρνηση δεν μπορεί να παραμένει στην εξουσία σε τόσο κρίσιμες περιστάσεις και να παίρνει αποφάσεις που δεσμεύουν για πάντα τη χώρα. Τέτοια κυβέρνηση, άλλωστε, δεν συναντούμε στη νεότερη ιστορία μας, παρά μόνο εάν κάνουμε βουτιά στο 1875. Τότε που ο βασιλιάς έδωσε εντολή για κυβέρνηση μειοψηφίας στο Δημήτρη Βούλγαρη, τον επονομαζόμενο Τζουμπέ, που γρήγορα, ωστόσο, οδηγήθηκε σε παραίτηση και σύρθηκε στο ειδικό δικαστήριο.
Εάν, λοιπόν, ο κ. Τσίπρας εζήλωσε τη δόξα του Τζουμπέ, υπάρχει σοβαρό πρόβλημα. Όχι μόνο διότι η αντιγραφή του παραδείγματος εκείνου θα συνιστά απομάκρυνση από την ουσία της Δημοκρατίας. Αλλά και- κυρίως μάλιστα- διότι μια τέτοια κυβέρνηση δεν θα έχει πολιτική νομιμοποίηση για μείζονος σημασίας αποφάσεις. Και δεν θα υπηρετεί παρά μόνο τον πόθο των κρατούντων για λίγη ακόμη εξουσία. Ιδίως, μάλιστα, την επιδίωξή τους να φανατίσουν, να πολώσουν και να διχάσουν.