Την αδράνεια του ΥΠΕΝ στη διεκδίκηση του αιτήματος υπαγωγής της Ελλάδας στα κράτη μέλη που λαμβάνουν δωρεάν δικαιώματα εκπομπής CO2 επισήμανε, με ερώτησή του προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο βουλευτής Α Θεσσαλονίκης της Νέας Δημοκρατίας, Σταύρος Καλαφάτης.
Το πλήρες κείμενο της ερώτησης έχει ως εξής:
ΠΡΟΣ ΤΗ ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ 7159/21.7.2016
ΕΡΩΤΗΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΘΕΜΑ: Αδράνεια του ΥΠΕΝ στη διεκδίκηση του αιτήματος υπαγωγής της Ελλάδας στα κράτη μέλη που λαμβάνουν δωρεάν δικαιώματα εκπομπής CO2
Στις 15 Ιουλίου 2015, η Κομισιόν έθεσε σε δημόσια διαβούλευση πρόταση τροποποίησης της Οδηγίας 2003/87 που αφορά το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου (EU Emission Trading Scheme) (ETS) για την περίοδο 2021-2030.
Προκειμένου να προστατεύσει τις πιο ευάλωτες οικονομίες κρατών-μελών της Ε.Ε. και να τονώσει την ανάπτυξή τους, η πρόταση προβλέπει τη δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων εκπομπών στην ηλεκτροπαραγωγή για τα κράτη με κατά κεφαλήν ΑΕΠ χαμηλότερο από το 60% του μέσου όρου της Ε.Ε., με έτος αναφοράς το 2013, τα οποία κράτη θα αποτελούν και τους δικαιούχους του Ταμείου Εκσυγχρονισμού των Ενεργειακών Συστημάτων και Βελτίωσης της Ενεργειακής Απόδοσης στα κράτη μέλη. Στις χώρες αυτές που πληρούν το κριτήριο του κατά κεφαλήν εισόδημα για το 2013 περιλαμβάνονται η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Εσθονία, η Κροατία, η Λιθουανία και η Λευκορωσία. Η Ελλάδα δεν περιλαμβάνεται διότι ξεπερνά ελαφρώς το κριτήριο για το 2013 (62%), αλλά το πληροί για το 2014 (59,7%).
Κατά συνέπεια, λόγω της επιλογής του 2013 ως έτους αναφοράς, η Ελλάδα δεν μπορεί να εκμεταλλευτεί τη βοήθεια που προσφέρει η Ε.Ε. στις χώρες με οικονομικές δυσκολίες με αποτέλεσμα το σχετικό κόστος να ενσωματώνεται στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, χονδρικής και λιανικής, αυξάνοντάς το σημαντικά.
Στην αρνητική αυτή συγκυρία για την Ελλάδα πρέπει να προστεθεί και το γεγονός ότι η χώρα μας έχει μια ιδιάζουσα γεωγραφική θέση, χωρίς ισχυρές ηλεκτρικές διασυνδέσεις με άλλα κράτη της Ε.Ε. Όλες οι γειτονικές χώρες, με εξαίρεση την Ιταλία, δεν έχουν υποχρεώσεις για την αγορά δικαιωμάτων εκπομπών για την ηλεκτροπαραγωγή, είτε επειδή δεν είναι μέλη της Ε.Ε. (Τουρκία, ΠΓΔΜ, Αλβανία) είτε επειδή απαλλάσσονται από την υποχρέωση αυτή λόγω χαμηλού ΑΕΠ (π.χ. Βουλγαρία). Αυτό δημιουργεί στρεβλώσεις στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και στον ανταγωνισμό, γεγονός που αποτυπώνεται στις πολύ υψηλές εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας.
Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, κατέθεσε τροπολογία, προτείνοντας στα έτη αναφοράς του ΑΕΠ να περιλαμβάνεται και το 2014, ώστε να συμπεριληφθεί και η Ελλάδα στις χώρες που λαμβάνουν δωρεάν δικαιώματα στην ηλεκτροπαραγωγή. Η τροπολογία είναι πλέον επίσημη θέση του ΕΛΚ, μετά από συζήτηση στην Επιτροπή Έρευνας, Βιομηχανίας και Ενέργειας (ITRE) που διεξήχθη στις 12 Ιουλίου στις Βρυξέλλες.
Η πρόσβαση της Ελλάδας σε δωρεάν δικαιώματα ηλεκτροπαραγωγής, είναι κρίσιμης σημασίας για τη διατήρηση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας σε χαμηλά επίπεδα, προς όφελος και των νοικοκυριών, την προσέλκυση νέων επενδύσεων και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων δημιουργώντας ευνοϊκότερες συνθήκες για την οικονομική ανάκαμψη. Επίσης, θα αυξήσει την ανταγωνιστικότητα της εγχώριας παραγωγής ηλεκτρισμού, σε σχέση με εισαγωγές που πραγματοποιούνται από χώρες που εμπίπτουν στο ειδικό καθεστώς εκπομπών.
Επειδή στα συμπεράσματα που ενέκρινε το Συμβούλιο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Οκτώβριο του 2014, όπου αποφασίστηκαν οι στόχοι για το 2010-2030 καθώς και οι βασικοί άξονες της νέας Οδηγίας για το EU ETS, μεταξύ των οποίων και τα κριτήρια χορήγησης δωρεάν δικαιωμάτων στις χώρες με χαμηλό κατά κεφαλήν ΑΕΠ, ορίζεται ότι τα κριτήρια αξιολόγησης για τις δωρεάν κατανομές δικαιωμάτων θα επανεξετάζονται περιοδικά
Επειδή το γεγονός ότι το έτος 2014, η Ελλάδα παρουσίασε κατά κεφαλήν ΑΕΠ της τάξης του 59,7% του μέσου ευρωπαϊκού όρου στοιχειοθετεί την υποβολή αιτήματος για την υπαγωγή της στα Κράτη Μέλη με πρόσβαση σε δωρεάν δικαιώματα στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής.
ΕΡΩΤΑΤΑΙ ο αρμόδιος Υπουργός
Σε ποιες συγκεκριμένες ενέργειες έχει προβεί ή σκοπεύει να προβεί ώστε να ενταχθεί η Ελλάδα στα κράτη μέλη που λαμβάνουν δωρεάν δικαιώματα εκπομπής στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής καθώς και στο Ταμείο Εκσυγχρονισμού
Αθήνα 21 Ιουλίου 2016
Ο ερωτών Βουλευτής
Σταύρος Καλαφάτης