Αποτελεί αναγκαιότητα αλλά και υποχρέωση της Ελλάδας η ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων και η ψηφιακή εκπαίδευση

ΠΡΟΣ ΤΗ ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΕΡΩΤΗΣΗ ΑΡ. ΠΡΩΤ. 3577/15-2-2018

ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΥΠΟΥΡΓΟΥΣ

  1. Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης
  2. Διοικητικής Ανασυγκρότησης
  3. Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων

ΘΕΜΑ: Αποτελεί αναγκαιότητα αλλά και υποχρέωση της Ελλάδας η ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων και η ψηφιακή εκπαίδευση.

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προχωρήσει σημαντικά ο διάλογος για τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες του ψηφιακού μετασχηματισμού για την εκπαίδευση.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου 2017, ζήτησε συστήματα κατάρτισης και εκπαίδευσης «κατάλληλα για την ψηφιακή εποχή». Στη σύνοδο κορυφής του Γκέτεμποργκ του Νοεμβρίου 2017 η Επιτροπή, με την ανακοίνωσή της «Ισχυροποίηση της ευρωπαϊκής ταυτότητας μέσω της εκπαίδευσης και του πολιτισμού» περιέγραψε το όραμα για έναν ευρωπαϊκό χώρο εκπαίδευσης και εξήγγειλε ειδικό σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση.

Σε συνέχεια της συνόδου του Γκέτεμποργκ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε στις 17 Ιανουαρίου  νέες πρωτοβουλίες, οι οποίες τροφοδότησαν και την πρώτη ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής για την εκπαίδευση της 25ης Ιανουαρίου στις Βρυξέλλες με θέμα «Θέτοντας τα θεμέλια για τον ευρωπαϊκό χώρο εκπαίδευσης: για μια καινοτόμο, χωρίς αποκλεισμούς και βασισμένη σε αξίες εκπαίδευση».

Στις πρωτοβουλίες αυτές, στις οποίες περιλαμβάνεται η Ανακοίνωση «Σχετικά με το σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση» [COM (2018) 22 FINAL], η Επιτροπή καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης (σχολεία, φορείς επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΚΚ), τριτοβάθμια εκπαίδευση) μπορούν να αξιοποιήσουν αποτελεσματικότερα την καινοτομία και τις ψηφιακές τεχνολογίες και να στηρίξουν την ανάπτυξη κατάλληλων ψηφιακών δεξιοτήτων:

  • με την καλύτερη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας για τη διδασκαλία και τη μάθηση
  • με την ανάπτυξη των ψηφιακών ικανοτήτων και δεξιοτήτων που απαιτούνται για τη διαβίωση και την εργασία σε μια εποχή ψηφιακού μετασχηματισμού και
  • με τη βελτίωση της εκπαίδευσης μέσω της καλύτερης ανάλυσης των δεδομένων και των προβλέψεων.

Οι πρωτοβουλίες, τις οποίες η Επιτροπή θα εφαρμόσει ως το τέλος του 2020, περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων, τη στήριξη της ψηφιακής ικανότητας των σχολείων, τόσο γενικής όσο και επαγγελματικής εκπαίδευσης με ευρυζωνική σύνδεση υψηλής ταχύτητας, ένα νέο, αναβαθμισμένο εργαλείο αυτοαξιολόγησης για τα σχολεία σχετικά με την χρήση της τεχνολογίας για τη διδασκαλία και τη μάθηση (SELFIE), ως το τέλος του 2019 και μια εκστρατεία ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με τη διαδικτυακή ασφάλεια, τον γραμματισμό στα μέσα επικοινωνίας και την κυβερνοϋγιεινή. Παράλληλα, η Επιτροπή πρότεινε στο σχέδιο δράσης την εισαγωγή μαθημάτων προγραμματισμού σε όλα τα σχολεία, ενώ με σχετική ανακοίνωσή της κάλεσε τα κράτη μέλη να δεσμευθούν ότι θα συμπεριλάβουν τη διδασκαλία της κυβερνοασφάλειας στα προγράμματα πανεπιστημιακών σπουδών και επαγγελματικής κατάρτισης.

Το σχέδιο δράσης της Επιτροπής στηρίζει τις εργασίες σχετικά με την Ψηφιακή Ενιαία Αγορά και το «Νέο Θεματολόγιο Δεξιοτήτων» (New Skills Agenda) για την Ευρώπη» (10/6/2016), στο οποίο εντάσσεται και η πρωτοβουλία «Συνασπισμός Ψηφιακών Δεξιοτήτων και Θέσεων Εργασίας» (Digital Skills and Jobs Coalition), που ξεκίνησε το Δεκέμβριο του 2016.

Για τη συμμετοχή τους στο Συνασπισμό Ψηφιακών Δεξιοτήτων και Θέσεων Εργασίας, τα κράτη μέλη κλήθηκαν να αναπτύξουν ολοκληρωμένες εθνικές στρατηγικές ψηφιακών δεξιοτήτων έως τα μέσα του 2017 με στόχους μεταξύ άλλων:  Ίδρυση εθνικών συνασπισμών ψηφιακών δεξιοτήτων που θα συνδέουν τις δημόσιες αρχές, τους τομείς των επιχειρήσεων, της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και των ενδιαφερόμενων φορέων της αγοράς εργασίας, θέσπιση συγκεκριμένων μέτρων για την προσφορά ψηφιακών δεξιοτήτων και ικανοτήτων σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης και  κατάρτισης, υποστήριξη των εκπαιδευτικών και των εκπαιδευτών και προώθηση της ενεργού συμμετοχής των επιχειρήσεων και άλλων οργανισμών.

Δυστυχώς είναι αμφίβολο αν η χώρα μας θα καταφέρει να ανταποκριθεί στις προκλήσεις και τις ευκαιρίες του ψηφιακού μετασχηματισμού για την εκπαίδευση. Και αυτό διότι, ενώ οι επιδόσεις της χώρας μας ως προς την ψηφιακή οικονομία και κοινωνία την κατατάσσουν στην ομάδα των χωρών με τις χαμηλότερες επιδόσεις και μάλιστα στην 26η θέση, η κυβέρνηση επιδεικνύει πρωτοφανή απροθυμία και αδράνεια, ώστε αντί να πρωτοστατεί, όπως έπραξε η κυβέρνηση της ΝΔ το 2014, είναι απούσα από τον Ευρωπαϊκό Συνασπισμό για τις Ψηφιακές Δεξιότητες και τις Θέσεις Εργασίας.

Η Έκθεση Ψηφιακής Προόδου της Ευρώπης (EDPR) για το 2017 και ο Δείκτης Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας 2017 (DESI 2017) καταδεικνύουν ότι οι επιδόσεις της Ελλάδας στο επίπεδο των ψηφιακών δεξιοτήτων είναι χαμηλότερες από το μέσο όρο της ΕΕ, καθώς το 2016, μόνο το 63% του πληθυσμού χρησιμοποιούσε το διαδίκτυο σε τακτική βάση, έναντι 79% του μέσου όρου της ΕΕ, μόνο το 46% των Ελλήνων διέθεταν τουλάχιστον τις βασικές ψηφιακές δεξιότητες, έναντι 56% του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Παράλληλα η Ελλάδα παρουσιάζει αρνητική πρωτιά, τελευταία θέση στην ΕΕ, με το χαμηλότερο ποσοστό στην ΕΕ ειδικών στις ΤΠΕ στο σύνολο του εργατικού δυναμικού της (1,2%), το οποίο μάλιστα παρουσίασε μείωση μεταξύ 2015 και 2016.

Στην ίδια την  Έκθεση Ψηφιακής Προόδου τονίζεται ότι «η Ελλάδα χρειάζεται να αντιμετωπίσει τις σοβαρές ελλείψεις της σε ψηφιακές δεξιότητες και να αναλάβει πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση των αναντιστοιχιών που παρατηρούνται μεταξύ των δεξιοτήτων τις οποίες έχει ανάγκη η βιομηχανία των ΤΠΕ και των δεξιοτήτων που προσφέρει η επίσημη εκπαίδευση».

Επειδή σήμερα η έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων συνιστά σημαντικό εμπόδιο στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας μας αλλά και παράγοντα οικονομικής ανισότητας, φτώχιας και κοινωνικού αποκλεισμού.

Επειδή οι ψηφιακές δεξιότητες βρίσκονται στον πυρήνα του Θεματολογίου της ΕΕ για τις Νέες Δεξιότητες, ενώ και η ψηφιακή εκπαίδευση εντάσσεται στην πρωτοβουλία για τον Ευρωπαϊκό Χώρο Εκπαίδευσης, αποτελεί αναγκαιότητα αλλά και υποχρέωση της χώρας μας να εναρμονιστεί με τις πρωτοβουλίες της Επιτροπής

Επειδή η Ελλάδα βρίσκεται στις χαμηλότερες θέσεις στην ΕΕ αναφορικά με τις ψηφιακές δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού της, ενώ δεν έχει εκπονήσει ακόμη Εθνικό Σχέδιο για τις Ψηφιακές Δεξιότητες και δεν έχει σχηματιστεί ακόμη ο Ελληνικός Εθνικός Συνασπισμός για τις Ψηφιακές Δεξιότητες και Θέσεις Εργασίας.

Ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί

  1. Ποια είναι η πολιτική των Υπουργείων ως προς την εναρμόνηση με την ευρωπαϊκή πολιτική για τις ψηφιακές δεξιότητες και την ψηφιακή εκπαίδευση, όπως έχει ανακοινωθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου 2017, στη σύνοδο του Γκέτεμπουργκ και στη Σύνοδο Κορυφής για την Εκπαίδευση του Ιανουαρίου 2018.
  2. Πώς προτίθενται τα αρμόδια υπουργεία να συμμετέχουν στις δράσεις και να υλοποιήσουν τα μέτρα που προβλέπονται στην πρωτοβουλία  «Συνασπισμός Ψηφιακών Δεξιοτήτων και Θέσεων Εργασίας» και στο «Σχέδιο Δράσης για την Ψηφιακή Εκπαίδευση».
  3. Ποια μέτρα θα ληφθούν ώστε να μπορέσει η Ελλάδα να αντιμετωπίσει τις σοβαρές ελλείψεις σε ψηφιακές δεξιότητες και να μειώσει το χάσμα μεταξύ των δεξιοτήτων που απαιτεί η ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών και η αγορά των ΤΠΕ και των δεξιοτήτων που προσφέρει το εκπαιδευτικό μας σύστημα.
  1. Για ποιους λόγους δεν έχει ολοκληρωθεί από το Υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης, που έχει αναλάβει το ρόλο του Εθνικού Συντονιστή, και αποσταλεί στην Επιτροπή της ΕΕ το Εθνικό Σχέδιο για τις Ψηφιακές Δεξιότητες, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Συνασπισμός για τις Ψηφιακές Δεξιότητες και τις Θέσεις Εργασίας» ώστε η Ελλάδα να αποτελέσει μέρος της σχετικής ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας.
  2. Με ποιον τρόπο το εκπαιδευτικό μας σύστημα θα καταστεί έτοιμο να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις της ΕΕ, όπως ανακοινώθηκαν από την Επιτροπή στο Σχέδιο Δράσης για την Ψηφιακή Εκπαίδευση.
  3. Ειδικότερα, πώς προβλέπεται να εφαρμοστούν οι συγκεκριμένες δράσεις με ορίζοντα 2019-2020, που περιγράφονται στο Σχέδιο Δράσης, όπως  ευρυζωνική σύνδεση υψηλής ταχύτητας στα σχολεία, εργαλείο αυτοαξιολόγησης SELFIE, εκστρατεία ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης για τη διαδικτυακή ασφάλεια, τον γραμματισμό στα μέσα επικοινωνίας και την κυβερνοϋγιεινή και τη διδασκαλία κυβερνοασφάλειας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.