Χωρίς στρατηγική και ενεργό συμμετοχή η Ελλάδα στο διάλογο για το μέλλον της Ευρώπης

ΠΡΟΣ ΤΗ ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗ

ΠΡΟΣ

Τον Υπουργό Εξωτερικών και τον Αναπληρωτή Υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων

ΘΕΜΑ : Χωρίς στρατηγική και ενεργό συμμετοχή η Ελλάδα στο διάλογο για το μέλλον της Ευρώπης

Αποτελεί γεγονός ότι η συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης έχει αναζωπυρωθεί το τελευταίο διάστημα, μετά την πρόσφατη ομιλία του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Γιούνκερ για την κατάσταση της Ένωσης ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο στις 13/9, την ομιλία του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης στις 26/9 και την άτυπη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στο Ταλίν στις 28 και 29 Σεπτεμβρίου.

Η συζήτηση αυτή εστιάζει στην οικονομική διακυβέρνηση της ΕΕ, ειδικότερα της Ευρωζώνης, ενώ πτυχές της αποτελούν οι προτάσεις για καθιέρωση υπουργού Οικονομικών και ενός ξεχωριστού προϋπολογισμού, όπως επίσης και ενός Ευρωκοινοβουλίου.

Στις 13/9 ο πρόεδρος Γιουνκέρ κατά την ετήσια ομιλία του αναφέρθηκε εμφατικά στην ανάγκη να αποκτήσει η Ευρωζώνη τον δικό της υπουργό Οικονομικών και ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) να μετασχηματισθεί σε ευρωπαϊκό νομισματικό ταμείο.

Στο πανεπιστήμιο της  Σορβόννης ο πρόεδρος Μακρόν παρουσίασε τις προτάσεις του για τη μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης και τη δημοκρατία στην Ε.Ε. προτείνοντας  περαιτέρω εμβάθυνση της ζώνης του ευρώ και υπουργό Οικονομικών με δικό του προϋπολογισμό που θα ελέγχεται από ένα κοινοβούλιο των χωρών της Ευρωζώνης.

Παράλληλα, παρουσίασε και ένα ευρύ φάσμα άλλων προτάσεων, μεταξύ των οποίων η συγκρότηση κοινής στρατιωτικής δύναμης με κοινό προϋπολογισμό έως το 2020, κοινής υπηρεσίας ασύλου, καθώς και η θέσπιση Ευρωπαίου εισαγγελέα για θέματα τρομοκρατίας.

Στο πλαίσιο της άτυπης συνόδου κορυφής της ΕΕ στο Ταλίν, έλαβε χώρα συζήτηση για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία και χαρακτηρίστηκε ως το πρώτο βήμα στην πορεία προς τη λήψη αποφάσεων για το μέλλον της ΕΕ. Μάλιστα, έχει γίνει γνωστό ότι μέσα στους επόμενους μήνες οι αρχηγοί των κρατών μελών της ΕΕ θα εργαστούν εντατικά ώστε ο διάλογος για το μέλλον της ΕΕ να καταλήξει το καλοκαίρι του 2018 σε ουσιαστικές πρωτοβουλίες, οι περισσότερες εκ των οποίων συζητήθηκαν και στο ανεπίσημο δείπνο που περέθεσε ο πρόεδρος Tusk την προηγουμένη της Συνόδου

Οι συζητήσεις αυτές έρχονται ως φυσιολογική συνέχεια της παρουσίασης τον περασμένο Μάρτιο της Λευκής Βίβλου της Επιτροπής για το μέλλον της Ευρώπης (1/3), η οποία παρουσίασε τα 5 εναλλακτικά σενάρια, για το πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί η ΕΕ μέχρι το 2025, οριοθετώντας με τον τρόπο αυτό το πλαίσιο του σχετικού διαλόγου.

Κομβικής σημασίας στο πλαίσιο αυτό κατέστη η  Διακήρυξης της Ρώμης των 27 κρατών μελών στις 25 Μαρτίου, κατά την επετειακή σύνοδο για τα 60 χρόνια από την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης .

Στην τελευταία  τονίσθηκε η δέσμευση των αρχηγών των 27 κρατών να προχωρήσουν ενωμένοι και αποφασισμένοι να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ε.Ε.

Για τη διευκόλυνση και οριοθέτηση των σχετικών διαβουλεύσεων, στο διάστημα μεταξύ Απριλίου και Ιουνίου 2017, η Επιτροπή κατέθεσε 5 σημαντικά έγραφα προβληματισμού:

  • Την κοινωνική διάσταση της Ευρώπης για μια βαθύτερη και πιο δίκαιη ΟΝΕ
  • Την τιθάσευση της παγκοσμιοποίησης
  • Το μέλλον της ΟΝΕ
  • Την Ευρωπαϊκή άμυνα, Ευρωπαϊκό ταμείο Άμυνας, στρατιωτική συνεργασία, και
  • Το μέλλον των οικονομικών της ΕΕ

Πριν από μερικές ημέρες, κατά τη γενική συζήτηση στο Eurogroup (9/10) καταγράφηκε ευρεία συναίνεση ως προς την προοπτική αναβάθμισης του ρόλου του ESM προς την κατεύθυνση ενός ευρωπαϊκού νομισματικού ταμείου.

Η συζήτηση αυτή θεωρείται ότι σηματοδότησε την επίσημη έναρξη της διαδικασίας για την εμβάθυνση της ΟΝΕ, η οποία θα επιταχυνθεί τους επόμενους μήνες, ενώ στόχος είναι η λήψη αποφάσεων μέχρι τον Ιούνιο του 2018.

Μάλιστα όπως ανακοινώθηκε, η Επιτροπή θα καταθέσει στις 6 Δεκεμβρίου μία δέσμη προτάσεων για την εμβάθυνση της ΟΝΕ, στις οποίες θα κάνει λεπτομερή αναφορά για το ρόλο του ESM. Πέραν τούτου, θα υποβάλει προτάσεις για τη δημιουργία ενός ειδικού κονδυλίου  του προϋπολογισμού τη Ευρωζώνης στον προϋπολογισμό της ΕΕ που θα παρέχει συνδρομή για την εφαρμογή διαρθωτικών μεταρρυθμίσεων, θα λειτουργεί σταθεροποιητικά και θα αποτελεί μηχανισμό ασφαλείας για την τραπεζική ένωση.

Είναι προφανές από τα ανωτέρω ότι οι εξελίξεις επιταχύνονται, όμως παρά την κρίσιμη για την Ευρώπη αλλά και τη χώρα μας συγκυρία, η κυβέρνηση εμφανίζεται αδύναμη, χωρίς σαφή στρατηγική και χωρίς δυναμική συμμετοχή στη διαδικασία διαλόγου για το μέλλον της Ευρώπης και την πορεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης.

Η ελληνική κυβέρνηση και ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός ευρωπαϊκών υποθέσεων περιορίζονται σε μία αρνητική έναντι της ΕΕ αλλά και αντιφατική ρητορική αναφορικά με τα σενάρια για το μέλλον της ΕΕ, η οποία ενέχει τον κίνδυνο να κατατάξει τη χώρα μας στην ομάδα των δύσπιστων, απέναντι στην περαιτέρω εμβάθυνση της ενοποίησης, κρατών μελών.

Ενδεικτική της στάσης αυτής είναι η απουσία μιας ευρείας δημόσιας συζήτησης για το μέλλον της Ευρώπης, καθώς και για τη θέση αλλά και για τις επιπτώσεις που θα έχουν για τη χώρα μας οι αποφάσεις που θα ληφθούν το αμέσως επόμενο διάστημα.

Επειδή το μέλλον της Ελλάδας είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το μέλλον της ΕΕ, η χώρα μας έχει ζωτικό συμφέρον να έχει στρατηγικό σχεδιασμό αλλά και να συμμετέχει ενεργά στην εν εξελίξει  διαδικασία διαλόγου και στη λήψη αποφάσεων για το μέλλον της ΕΕ, και τη νέα αρχιτεκτονική της Ευρωζώνης. Περαιτέρω, καθώς αποτελεί ένα από τα παλαιότερα μέλη της Ένωσης, μέλος της Ευρωζώνης, της ζώνης Σένγκεν, του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΝΑΤΟ, αλλά και λόγω της γεωστρατηγικής της θέσης, έχει άμεσο συμφέρον στην επίσπευση της ένωσης στον τομέα της άμυνας και της στρατιωτικής συνεργασίας.

Επειδή σύμφωνα με δημοσιευμένες πληροφορίες, κατά την άτυπη σύνοδο της ΕΕ στο Ταλίν, ο Πρωθυπουργός πρότεινε πρωτοβουλίες μεταξύ άλλων και για την κοινωνική Ευρώπη και μία νέα αρχιτεκτονική της ευρωζώνης, επί της οποίας παρουσίασε τις προτάσεις της Ελλάδας.

Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί

  1. Υπάρχει στοχοθετημένος στρατηγικός σχεδιασμός της Ελλάδας, με βάση τον οποίο η χώρα μας συμμετέχει στην διαδικασία διαβούλευσης για τη διαμόρφωση του μέλλοντος της ΕΕ και ποιός είναι. Ποιες είναι οι προτεραιότητες που θέτει η κυβέρνηση στο πλαίσιο αυτό και σε ποιες επιμέρους πολιτικές και με ποιες επιμέρους ενέργειες της κυβέρνησης εξειδικεύεται η συμμετοχή της χώρας μας στη διαδικασία και στο σχετικό διάλογο.
  2. Ποια είναι η στρατηγική στόχευση της Ελλάδας ως προς τα πέντε σενάρια της Λευκής Βίβλου της Επιτροπής για το μέλλον της Ευρώπης και το πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί η ΕΕ μέχρι το 2025.
  3. Έχει εξεταστεί η δυνατότητα της χώρας μας να συμμετέχει σε ένα πιθανό σχήμα ενισχυμένων συνεργασιών, με ποιες προϋποθέσεις και ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις ενός τέτοιου σεναρίου για την Ελλάδα.
  4. Ποια είναι η θέση της κυβέρνησης απέναντι στις προτάσεις για εμβάθυνση της ΟΝΕ, για το ρόλο του ESM, την πρόταση για Υπουργό Οικονομικών και προϋπολογισμό της Ευρωζώνης;
  5. Ποιες είναι οι εκάστοτε προτάσεις της Ελληνικής κυβέρνησης που κατατέθηκαν κατά τη διάρκεια διαβούλευσης  της Επιτροπής με τα κράτη μέλη στο πλαίσιο των 5 εγγράφων προβληματισμού της Επιτροπής που κατατέθηκαν μεταξύ Απριλίου και Ιουνίου 2017.
  6. Ποιες προτάσεις κατέθεσε η χώρα μας για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων κατά τη διαδικασία διαβούλευσης της Επιτροπής.
  7. Πότε και με ποιον τρόπο διατυπώθηκε επίσημα η ελληνική πρόταση για την ανάγκη σύστασης θέσης υπουργού Κοινωνικής Συνοχής, επικεφαλής ενός Eurogroup των υπουργών Εργασίας και Κοινωνικής Προστασίας;
  8. Ποιες είναι οι προτάσεις της Ελλάδας τις οποίες ανέπτυξε ο Πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνόδου της ΕΕ στο Ταλίν.
  9. Αποτελεί στρατηγική επιλογή της Ελλάδας η ενίσχυση και αναβάθμιση της ευρωπαϊκής συνεργασίας στην ασφάλεια και στην άμυνα και ποιες είναι προϋποθέσεις και οι αναμενόμενες ωφέλειες για τη χώρα.