Εισήγηση που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της  εκδήλωσης που διοργανώθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες από την Ευρωβουλευτή της Ν.Δ-ΕPP GROUP κα Ελίζα Βόζεμπεργκ – Βρυωνίδη με θέμα: «Η εξωτερική πολιτική της Ελλάδας και η πολιτική γειτονίας».

 

Ελλάδα και Ευρώπη

μπροστά σε κοινές προκλήσεις και ευκαιρίες.

 

Η Ελλάδα, η Πατρίδα μας βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη

με πολλές και κρίσιμες προκλήσεις.

Στο σύνολό τους αφορούν άμεσα ή έμμεσα ολόκληρη την Ε.Ε.

Είτε γιατί έχουν διεθνή διάσταση

και βαραίνουν ανάλογα το σύνολο των μελών της,

είτε γιατί αφορούν τους άλλους και αντανακλούν σ εμάς,

είτε γιατί στρέφονται ενάντια στις εθνικές μας υποθέσεις

και συνιστούν κατ΄ επέκταση πρόβλημα κράτους μέλους.

Σε κάθε περίπτωση, οι προκλήσεις

που αντιμετωπίζει σήμερα η Ελλάδα

αφορούν ολόκληρη  την Ευρώπη.

Και αντίστροφα.

Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη

αφορούν άμεσα ή έμμεσα την Ελλάδα.

Γι αυτό ακριβώς οφείλουμε

να αναδεικνύουμε συνεχώς την ευρωπαϊκή διάστασή τους.

Οφείλουμε προπάντων να αξιώνουμε κοινές λύσεις

στο πλαίσιο των αρχών και των αξιών της Ευρώπης.

Ιδίως, μάλιστα, στο πλαίσιο

της αλληλοκατανόησης και της αλληλεγγύης.

Αυτό, άλλωστε, υπήρξε το πνεύμα

που γέννησε και εξέθρεψε το ευρωπαϊκό όραμα.

 

Φίλες και φίλοι,

Στα τελευταία 70 χρόνια, οι λαοί της Ευρώπης πετύχαμε την ειρήνη,

το τέλος των ολοκληρωτισμών,

την εδραίωση της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου,

τη δημιουργία ενιαίας αγοράς, την καθιέρωση κοινού νομίσματος,

τη θέσπιση κοινών κανόνων σε μείζονος σημασίας ζητήματα.

Η Ευρώπη έχει σήμερα το δεύτερο ισχυρότερο νόμισμα στον κόσμο

και είναι η μεγαλύτερη εμπορική δύναμη,

ενώ παράλληλα αποτελεί το μεγαλύτερο χορηγό

αναπτυξιακής και ανθρωπιστικής βοήθειας στον κόσμο.

Πετύχαμε ένα μοναδικό στην παγκόσμια ιστορία

πείραμα οικονομικής και πολιτικής συνεργασίας,

όπου όλοι μαζί μπορούμε να κερδίζουμε

και όλοι μαζί να αποτρέπουμε ή να αντιμετωπίζουμε

πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά, κοινούς κινδύνους.

Καταφέραμε, δηλαδή, πολιτικές που επιτρέπουν

σε κάθε κράτος μέλος να πετυχαίνει αποτελέσματα

μεγαλύτερα από τις δυνάμεις του.

Δημιουργήσαμε ένα πλαίσιο στο οποίο

η ισχύς των κρατών – μελών μεγαλώνει.

Παρόλα αυτά, ολοένα και περισσότεροι Ευρωπαίοι,

παρασυρμένοι συχνά από δυνάμεις λαϊκιστικές,

αμφισβητούν τα αποτελέσματα της ΕΕ.

Πολλοί νοιώθουν αποκλεισμένοι από την οικονομική πρόοδο,

καθώς βλέπουν να μην τους ακουμπούν τα οφέλη.

Πολλοί – και αυτό μας αφορά άμεσα –

δεν είδαμε τη στήριξη που περιμέναμε στα χρόνια της κρίσης.

Πολλοί θεωρούν ότι η ΕΕ απέτυχε

να ανταποκριθεί στις καθημερινές ανάγκες τους.

Πολλοί αντιδρούν στην καθιέρωση κοινών κανόνων

σε μείζονος σημασίας ζητήματα.

Πολλοί σηκώνουν παντιέρα απέναντι στην αναζήτηση κοινών λύσεων

σε προβλήματα – όπως το προσφυγικό και το μεταναστευτικό –

που νομίζουν ότι δεν τους ακουμπούν.

 

Φίλες και φίλοι,

Είναι ήδη περισσότερο από βέβαιο ότι η οικονομική κρίση

που έπληξε σοβαρά την Ευρώπη

δημιούργησε ρήγματα στον ευρωπαϊκό προσανατολισμό των λαών μας.

Οι πολιτικές της λιτότητας και η έκρηξη της ανεργίας

εξέθρεψαν σε πολλές χώρες – και κυρίως στη δική μας –

το λαϊκισμό και τροφοδότησαν τα άκρα.

Η προσφυγική κρίση απειλεί να δημιουργήσει

χάσμα μεταξύ Βορρά και Νότου.

Το δίλημμα μεταξύ διεύρυνσης και εμβάθυνσης καθηλώνει.

Οι επιλογές για το μέλλον γίνονται πιο δύσκολες.

Και, πολλές φορές, αντί να ενώνουν, διχάζουν.

Είναι προφανές ότι τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης

επηρεάζονται διαφορετικά από τις προκλήσεις

που έχουν ανακύψει την τελευταία δεκαετία.

Τα ενδιαφέροντα από χώρα σε χώρα ποικίλουν,

οι προτεραιότητες διαφοροποιούνται

και τα εθνικά συμφέρονται ταξινομούνται κατά περίσταση.

Τα κοινά προβλήματα είναι πολλά και πολύ σοβαρά.

Η οικονομική κρίση, τα προσφυγικά και μεταναστευτικά ρεύματα,

η εμφάνιση του ισλαμικού φονταμενταλισμού,

τα κτυπήματα της διεθνούς τρομοκρατίας,

η πολιτική έναντι της Ρωσίας,

το Brexit,

η ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων,

οι αποσχιστικές τάσεις σε κράτη-μέλη,

οι σχέσεις με τις ΗΠΑ,

οι σχέσεις με την Τουρκία,

αποτελούν βασικές προκλήσεις

στις οποίες οφείλει να απαντήσει σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση,

προκειμένου να προχωρήσει αύριο

στην επίτευξη του 5ου σταδίου ενοποίησης,

που δεν είναι άλλη από την πολιτική ένωση.

Οι ανησυχίες εντείνονται.

Και η Ευρώπη οφείλει  τώρα να απαντήσει στους φόβους,

τις ανησυχίες και τη δυσαρέσκεια ενός μέρους των πολιτών της.

Έτσι ώστε να βάλει τέλος στη ραγδαία άνοδο

του λαϊκισμού και του ευρωσκεπτικισμού.

Κι αυτό οφείλει να το κάνει σήμερα κιόλας.

Γιατί αύριο μπορεί να είναι αργά.

 

Φίλες και φίλοι,

Στη δύσκολη αυτή περίοδο όπου ο κόσμος γύρω μας αλλάζει

και ολόκληρες περιοχές της γειτονιάς μας έχουν αποσταθεροποιηθεί

οφείλουμε να αναβιώσουμε συνολικά ως Ευρωπαϊκή Ένωση,

το κοινό  μας όραμα.

Το όραμα που ενισχύει την αναπτυξιακή πορεία όλων,

αλλά ταυτόχρονα θα διασφαλίζει την κοινωνική δικαιοσύνη,

την περιφερειακή συνοχή και το οικονομικό όφελος

για όλους τους πολίτες, χωρίς αποκλεισμούς.

Το όραμα για την υπεραξία που προσθέτει η Ένωση στα μέλη της,

ενώ ταυτόχρονα εγγυάται πως  όλοι μοιράζονται δίκαια

ευκαιρίες και προβλήματα.

Το όραμα που συμπυκνώνεται

στη φράση-κλειδί «σύγκλιση και αλληλεγγύη».

Και αυτό αφορά τα πάντα.

Ιδίως, μάλιστα, τα πιο άμεσα και πιο πιεστικά.

Ξέρουμε όλοι ότι η μεγαλύτερη άμεση πρόκληση για την Ευρώπη

αφορά στη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση

μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ενώ αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα εδώ και χρόνια,

δεν έχουμε πετύχει επαρκείς απαντήσεις.

Η Ευρώπη δεν ήταν έτοιμη και η κρίση δοκιμάζει

τη βάση της συνεργασίας μας: την αλληλεγγύη.

Την περασμένη Κυριακή το πρόβλημα

συζητήθηκε από πολλούς ηγέτες

και τις επόμενες μέρες θα απασχολήσει μια νέα σύνοδο κορυφής.

Λίγες χώρες – μεταξύ αυτών η Ελλάδα –

έχουν επωμιστεί το πιο μεγάλο βάρος.

Βλέπουμε ξανά μετά από χρόνια

να υψώνονται τείχη στα εσωτερικά μας σύνορα.

Και τις αρχές και τις αξίες του ανθρωπισμού

να δοκιμάζονται στα εξωτερικά μας σύνορα.

Οι Έλληνες διδάξαμε ανθρωπισμό.

Σίγουρα, όμως, η αντιμετώπιση του προβλήματος

υπερβαίνει τις δυνατότητές μας ,

όπως υπερβαίνει και τις δυνατότητες κάθε κράτους.

Για αυτό ακριβώς επείγει η καθιέρωση νέων κανόνων

και νέων μηχανισμών.

Οι Έλληνες θέλουμε μια ισχυρή

ευρωπαϊκή ακτοφυλακή και συνοριοφυλακή.

Γιατί τα σύνορα της Ελλάδας είναι ταυτόχρονα σύνορα της Ευρώπης.

Και δεν μπορεί οι παράκτιες χώρες να σηκώσουν μόνες

το βάρος ενός προβλήματος που κατευθύνεται πέρα από αυτές.

Θέλουμε ταυτόχρονα να αλλάξει και ο Κανονισμός του Δουβλίνου.

Γιατί δεν ανταποκρίνεται στα σημερινά δεδομένα

και τις ανάγκες που προκύπτουν.

Γιατί δεν μπορεί λίγες χώρες – όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Μάλτα –

να σηκώσουν το τεράστιο αυτό βάρος.

Μπορεί, άλλωστε, να είναι χώρες πρώτης υποδοχής,

αλλά δεν είναι αυτές για τις οποίες ξεκίνησαν οι μετανάστες.

Θέλουμε βέβαια και την οικονομική αρωγή των εταίρων μας

για να ανταποκρινόμαστε στις ανάγκες για ανθρώπινη

• όσο προσωρινή κι αν είναι –

φιλοξενία των ανθρώπων αυτών που βρίσκονται σε απόγνωση.

Γιατί δεν μπορεί οι χώρες με τα μεγαλύτερα οικονομικά προβλήματα

να σηκώσουν και το μεγαλύτερο κόστος

που συνεπάγεται ο όγκος των αφίξεων μεταναστών και προσφύγων.

Θέλουμε – με μια φράση – μια Ευρώπη

αλληλέγγυα στο ανθρώπινο δράμα.

Μια Ευρώπη με κοινούς κανόνες και πολιτικές ασύλου,

με κοινούς ορισμούς πρόσφυγα και μετανάστη,

με κοινό τρόπο αντίληψης και εφαρμογής των κανόνων δικαίου.

Αλλά και μια Ευρώπη που είναι δύναμη ειρήνης,

άρα και δύναμη αποτροπής συγκρούσεων.

Μια Ευρώπη που παρεμβαίνει εκεί όπου ξεκινά  το δράμα,

στις περιοχές της κρίσης και των συγκρούσεων.

Όχι μια Ευρώπη καταφύγιο ψυχών ή στρατόπεδο συγκέντρωσης.

 

Φίλες και φίλοι

Όλοι πλέον γνωρίζουμε ότι η πιο δύσκολη πορεία

ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης

είναι αυτή της εμβάθυνσης της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης.

Γιατί στο τέλος της ημέρας, η οικονομική πολιτική

είναι αυτή που δίνει – ή δεν δίνει – λύσεις

σχεδόν σε όλα τα άλλα προβλήματα

και εργαλεία σχεδόν για όλες τις άλλες πολιτικές.

Οι χώρες της περιφέρειας του Ευρώ κληθήκαμε να διαχειριστούμε

μέσα σε λίγα χρόνια μεγάλα οικονομικά προβλήματα.

Η Ελλάδα βίωσε τα μειονεκτήματα της ανολοκλήρωτης αυτής Ένωσης.

Οι Έλληνες ματώσαμε. Κυριολεκτικά.

Κάναμε τη μεγαλύτερη οικονομική θυσία

που έχει κάνει ευρωπαϊκή χώρα μεταπολεμικά.

Και υπό την επήρεια του λαϊκισμού, κινδυνεύσαμε.

Ένα μεγάλο μέρος των πολιτών αποδέχθηκε τις αυταπάτες κάποιων

ότι υπάρχει Γη της Επαγγελίας χωρίς θυσίες.

Διαπράχθηκε τότε – το Καλοκαίρι του 2015 –

έγκλημα σε βάρος του τόπου.

Πληρώσαμε τεράστιο κοινωνικό και οικονομικό κόστος

που υπερβαίνει τα 100 δις ευρώ.

Εν τέλει, ωστόσο, παραμείναμε στην κοινή πορεία.

Και έτσι συνεχίζουμε.

Οι Έλληνες έχουμε μεγάλα – και δικαιολογημένα – παράπονα

από τους εταίρους μας.

Γιατί στην πιο κρίσιμη ώρα έδειξαν πως πάσχουν από πλατυποδία.

Γιατί δεν μας έδωσαν λύσεις οριστικές.

Γιατί δεν πρόταξαν την αλληλεγγύη.

Γιατί, όχι μόνο εμείς, αλλά και οι ίδιοι,

έκαναν λάθος υπολογισμούς και τους πληρώσαμε πολύ ακριβά.

Γιατί η Ελλάδα, προσέφερε θυσίες και ανέλαβε υψηλό κόστος,

ώστε όχι μόνο να αποφύγει τη χρεοκοπία,

αλλά και να αποδειχθεί ότι το κοινό νόμισμα, είναι σταθερό.

Όποια, ωστόσο, κι αν είναι τα παράπονά μας,

όποιες σκοπιμότητες κι αν μας πλήγωσαν,

ένα είναι περισσότερο από βέβαιο.

Ότι χωρίς τους εταίρους μας δεν τα καταφέρναμε.

Χωρίς τη στήριξή τους, η χώρα θα χρεοκοπούσε

και θα βιώναμε μια μείζονα εθνική τραγωδία.

Δεν θα τα καταφέρναμε χωρίς τις μεγάλες δανειακές συμβάσεις.

Δεν θα τα καταφέρναμε, χωρίς το κούρεμα χρέους

και τα χαμηλά επιτόκια.

Δεν θα τα καταφέρναμε,

αν δεν υπήρχε η ευρωπαϊκή συνεργασία,

αν δεν φτιάχναμε μαζί νέους θεσμούς

και λύσεις σε πρωτόγνωρα προβλήματα.

 

Φίλες και φίλοι

Το συμπέρασμα είναι ξεκάθαρο:

Τα μεγάλα προβλήματα απαιτούν στενότερη συνεργασία.

Ο Πρόεδρος μας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης,

μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα πριν λίγες ημέρες,

αναφέρθηκε στην ανάγκη ενίσχυσης της πολιτικής προστασίας

σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Υπογράμμισε ότι η κινητοποίηση των κρατικών

και διακρατικών δυνάμεων σε στιγμές κρίσης

είναι μέτρο αποτελεσματικότητας.

Επισήμανε ότι η άντληση πόρων για την πολιτική προστασία

είναι πολύ σημαντική για τις χώρες του Νότου,

που αντιμετωπίζουν πλημμύρες, πυρκαγιές ή ακόμη και σεισμούς.

Στις δύσκολες καταστάσεις, στις καταστροφές,

είναι η στιγμή που οι πολίτες χρειάζονται δίπλα τους

περισσότερο τους θεσμούς.

Είναι η στιγμή, που η Ευρώπη οφείλει

να απαντά στους πολίτες της άμεσα και έμπρακτα.

Η στιγμή που η Ευρώπη οφείλει να συγκλίνει και όχι να αποκλίνει.

Και αυτό επιβάλλεται να γίνει τώρα.

Οφείλουμε, ταυτόχρονα, ως Ευρώπη, να αναλάβουμε πρωτοβουλίες

για να φέρουμε αποτελέσματα, σωτήρια για ολόκληρο τον πλανήτη.

Ιδίως, μάλιστα, σε ζητήματα – όπως η κλιματική αλλαγή –

που συνιστούν παγκόσμια απειλή.

Φίλες και φίλοι

Είναι γεγονός ότι οι πυλώνες

στους οποίους μπορεί να στηρίζεται το ευρωπαϊκό οικοδόμημα

αναπτύχθηκαν ασύμμετρα.

Στηρίζουμε τη διεύρυνση,

αλλά νοιαζόμαστε και  για την εμβάθυνση, την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.

Είμαστε βέβαιοι ότι χρειαζόμαστε τελικά

περισσότερη και όχι λιγότερη Ευρώπη.

Μια Ευρώπη με κοινές πολιτικές, όχι μόνο στην οικονομία,

την ενιαία αγορά, την αγροτική πολιτική,

αλλά και στην εξωτερική πολιτική, την άμυνα και την ασφάλεια.

Μια Ευρώπη που επενδύει στη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων.

Μια Ευρώπη με κοινή θαλάσσια πολιτική

και στήριξη των μελών της στην άσκηση των δικαιωμάτων

που κατοχυρώνει η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας.

Στην ΑΟΖ και την αξιοποίηση

των ενεργειακών κοιτασμάτων στις θάλασσές μας.

Με μια κουβέντα χρειαζόμαστε μια Ευρώπη αρχών και αξιών.

Η κληρονομιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από το 1952,

παραμένει οδηγός για την προσπέλαση όλων των εμποδίων

και την αξιοποίηση όλων των πλεονεκτημάτων

υπέρ των Ευρωπαίων πολιτών.

Αυτή η κληρονομία στηρίζεται στα αμοιβαία οφέλη και τη συνεργασία.

Αυτή η κληρονομιά μπορεί να αποτελέσει

κινητήριο μοχλό οικονομικής και κοινωνικής προόδου.

Μπορεί να αποτελέσει τη βάση  ώστε η Ευρώπη,

παρά τις δημογραφικές προκλήσεις,

να εξελιχθεί σε ακόμη μεγαλύτερη παγκόσμια

οικονομική και πολιτική δύναμη.

Να εξελιχθεί σε δύναμη αλλαγής, δύναμη προόδου,

δύναμη ενός καλύτερου μέλλοντος για τον πλανήτη.

Να γίνει «φάρος ενός καλύτερου μέλλοντος».

 

Φίλες και φίλοι,

Όπως είπε και ο Πρόεδρος Γιούνκερ,

«καθώς θα αποφασίζουμε ποιον δρόμο να επιλέξουμε,

θα πρέπει να θυμόμαστε ότι η Ευρώπη άκμαζε

κάθε φορά που ήμασταν ενωμένοι, τολμηροί

και πεπεισμένοι ότι μαζί μπορούμε να διαμορφώσουμε το μέλλον μας.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αλλάξει τις ζωές μας προς το καλύτερο.

Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα εξακολουθήσει να το κάνει

για όλους εκείνους που θα μας ακολουθήσουν»

Η Ελλάδα, με πρωτεργάτη και πρωτοπόρο τον Κωνσταντίνο Καραμανλή,

έχει θέσει τον εαυτό της στην καρδιά των δυνάμεων της προόδου

και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Και η Νέα Δημοκρατία, με αναλλοίωτο το ευρωπαϊκό της DNA,

αποτελεί δύναμη διασφάλισης της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας.

Δύναμη εμβάθυνσης της Ένωσης και ανάδειξής της Πατρίδας μας

στην πρωτοπορία του Ευρωπαϊκού Ιδεώδους.

Δύναμη για την Ελλάδα που θέλουμε και μπορούμε.

Σας ευχαριστώ.