ΠΡΟΣ ΤΗ ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΕΡΩΤΗΣΗ ΑΡ. ΠΡΩΤ. 6785/12-6-2018

ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΥΠΟΥΡΓΟΥΣ

1. ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ
2. ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ

ΘΕΜΑ:  Η δραματική καθυστέρηση υιοθέτησης από την κυβέρνηση του Εθνικού Σχεδίου  Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού επιδρά αρνητικά στην αντιμετώπιση του φαινομένου της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών. 

Με αφορμή την υπόθεση της κακοποίησης των παιδιών στη Λέρο, είδαν το φως της δημοσιότητας πρόσφατα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ για τα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης με ανήλικα θύματα στην Ελλάδα. Σύμφωνα με αυτά, καταγράφονται 150-200 περιπτώσεις το χρόνο ενώ στο 95% των περιστατικών αυτών ο δράστης είναι οικείο πρόσωπο του παιδιού.

Σχετικά με την αντιμετώπιση του φαινομένου στην Ελλάδα, ενώ η νομοθεσία θεωρείται γενικά επαρκής, εντοπίζονται πολλά ζητήματα στη συνολική αντιμετώπιση, στα οποία η χώρα μας υστερεί.

Μία εικόνα της κατάστασης έδωσε πρόσφατα σε συνέντευξή του στην Καθημερινή ο δρ Γιώργος Νικολαίδης, ο οποίος είναι ο εθνικός αντιπρόσωπος της Ελλάδας τα τελευταία 10 χρόνια στην Επιτροπή Lanzarote  του Συμβουλίου της Ευρώπης, που είναι το επιτελικό όργανο για την προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική κακοποιηση, με αφορμή μάλιστα την πρόσφατη τιμητική εκλογή του ως Προέδρου της Επιτροπής.

Ο ίδιος χαρακτηρίζει το σύστημα αντιμετώπισης των παιδιών-θυμάτων στην Ελλάδα ως «τιμωρητικό αν όχι εξευτελιστικό»,  καθώς ένα παιδί, κατά τη διάρκεια διερεύνησης της καταγγελίας καλείται να καταθέσει την τραυματική του εμπειρία κατά μέσο όρο 14 φορές, ενώ έχουν υπάρξει και περιπτώσεις που ο αριθμός έφθασε τις 28 φορές. Ακόμη, ότι υπάρχουν περιπτώσεις που η δικαστική διαδικασία κράτησε 11-12 χρόνια με αποτέλεσμα πολλά παιδιά να παλλινδρομούν κάθε φορά που έπρεπε να καταθέσουν και να εξαλείφεται οποιοδήποτε κέρδος υπήρξε στη θεραπεία τους.

Σημαντική υστέρηση παρουσιάζει η ελληνική πρακτική, μεταξύ άλλων και στο θέμα της αξιολόγησης του κινδύνου που διατρέχει ένα παιδί στο σπίτι, καθώς δεν υπάρχουν αντικειμενικά κριτήρια να κατευθύνουν τους επαγγελματίες.

Πολλές από τις ανεπάρκειες αυτές τόσο στην πρόληψη θυματοποίησης των παιδιών όσο και στη νομική διαδικασία αντιμετώπισης των περιστατικών αλλά και στην παροχή υπηρεσιών προστασίας των θυμάτων θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν αν υπήρχε Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού.

Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και ειδικότερα η Γενική Γραμματεία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Διαφάνειας του Υπουργείου Δικαιοσύνης παρουσίασε προσχέδιο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού,  για την περίοδο 2015-2020, το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση με καταληκτική ημερομηνία τις 9.1.2015.

Το προσχέδιο αυτό εκπονήθηκε από Διυπουργική Ομάδα Εργασίας υπό το συντονισμό της Γενικής Γραμματείας Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με τη συνδρομή και του Συνηγόρου του Παιδιού και τη συνεισφορά των αρμόδιων υπουργείων και φορέων, εμπειρογνωμόνων καθώς και ΜΚΟ.

Η εκπόνηση και εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου αποτελεί υποχρέωση της χώρας μας όπως προκύπτει από τις συστάσεις που περιέχονται στις Καταληκτικές Παρατηρήσεις της Επιτροπής για την εφαρμογή της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού του ΟΗΕ στην Ελλάδα, του 2012, αλλά και από τις προτροπές του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Στις παρατηρήσεις της η Επιτροπή του ΟΗΕ, μεταξύ πολλών άλλων, εκφράζει την ανησυχία της για την έλλειψη μιας εθνικής βάσης πληροφοριών με σφαιρικά και αναλυτικά στοιχεία για τα παιδιά.

Συγκεκριμένα, η Επιτροπή προβληματίζεται για την έλλειψη στατιστικών στοιχείων που να αφορούν τα παιδιά που υφίστανται ενδοοικογενειακή βία και/ή άλλες μορφές κακοποίησης και κακομεταχείρισης, τα παιδιά θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης και κακοποίησης και συνέστησε τη δημιουργία μίας κεντρικής εθνικής βάσης δεδομένων  για τα παιδιά και καθιερώνοντας δείκτες συμβατούς προς τη Σύμβαση, ιδιαίτερα όσον αφορά τη βία, την παράνομη διακίνηση και τη σεξουαλική εκμετάλλευση των παιδιών.

Επειδή η κυβέρνηση έχει καθυστερήσει δραματικά την εκπόνηση Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού, παρόλο που είχε στη διάθεσή της το Σχέδιο της προηγούμενης κυβέρνησης.

Επειδή η χώρα μας θα έπρεπε να έχει έτοιμο το Σχέδιο για την περιοδική αξιολόγηση της χώρας το 2017, ενόψει της 4^ης περιοδικής Έκθεσης της Ελλάδας προς την Επιτροπή του ΟΗΕ, η οποία θα έπρεπε να κατατεθεί ως τις 9/12/2017.

Επειδή η αδράνεια αυτή έχει ως αποτέλεσμα να υστερεί η χώρα μας στις διεθνείς υποχρεώσεις της όπως έναντι του ΟΗΕ αλλά και του Συμβουλίου της Ευρώπης και των επιταγών της σύμβασης Lanzarote.

Επειδή στο Ν. 4491/2017 προβλέπεται η σύσταση του Εθνικού Μηχανισμού Εκπόνησης Παρακολούθησης και Αξιολόγησης του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για το Παιδί

Επειδή η αδράνεια της κυβέρνησης  κατέστησε ανεφάρμοστο οποιαδήποτε έργο είχε ήδη τελεστεί στο πεδίο αυτό με ευρωπαϊκά κονδύλια, όπως το πρωτόκολλο του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού με τα αντικειμενικά κριτήρια σχετικά με το αν ένα παιδί που καταγγέλει διατρέχει κίνδυνο καθώς και το καταγραφικό σύστημα για τις καταγγελίες, τα οποία έχουν τεθεί σε αχρησία.

Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί

1. Για ποιο λόγο έχει καθυστερήσει επί τρεισίμισι χρόνια η εκπόνηση Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού;
2. Για ποιο λόγο δεν υιοθετήθηκε το Σχέδιο Δράσης το οποίο είχε εκπονηθεί από την προηγούμενη κυβέρνησης και ενώ είχε ολοκληρωθεί η δημόσια διαβούλευση τον Ιανουάριο 2015;
3. Κατατέθηκε η 4^η περιοδική Έκθεση της Ελλάδας προς την Επιτροπή του ΟΗΕ για την εφαρμογή των δικαιωμάτων του παιδιού; Τι αναφέρεται σε αυτήν αναφορικά με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης;
4. Πότε ξεκίνησε και πότε θα ολοκληρωθεί το Εθνικό Σχέδιο Δράσης
5. Έχει συγκροτηθεί ο Εθνικός Μηχανισμός που προβλέπεται στο Ν. 4491/2017 και ποιο το έργο του μέχρι σήμερα;
6. Για ποιο λόγο δεν χρησιμοποιείται το πρωτόκολλο και το καταγραφικό σύστημα που έχει δημιουργήσει το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού;

7. Ποια ευρωπαϊκά προγράμματα έχει χρησιμοποιήσει η κυβέρνηση για την υλοποίηση στόχων της προστασίας των παιδιών από τη σεξουαλική κακοποίηση και σε συμμόρφωση με τις επιταγές του Συμβουλίου της Ευρώπης και της σύμβασης Lanzarote και σε ποιες συγκεκριμένες δράσεις;