Τροποποίηση  Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ)

 

Νομοθετική Κύρωση

Πρωτόκολλου υπ’αριθμ. 15

 

Κυρίες, κύριοι συνάδελφοι,

 

Η Νέα Δημοκρατία συμφωνεί απόλυτα στην «κύρωση του Πρωτοκόλλου υπ’αριθμ. 15 το οποίο τροποποιεί τη Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών»

Άλλωστε το Πρωτόκολλο αυτό,

αφορά κυρίως στην τροποποίηση συγκεκριμένων διατάξεων

αμιγώς διαδικαστικού χαρακτήρα,

που αφορούν στη λειτουργία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου

Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

–Η πρώτη αφορά στην ηλικία υποψηφιότητας των δικαστών,

οι οποίοι δεν πρέπει να έχουν συμπληρώσει το 65^ο έτος

κατά την ακρόαση ενώπιον της κοινοβουλευτικής συνέλευσης.

–Η δεύτερη συνδέεται με τη διαδικασία παραίτησης,

η οποία δεν μπορεί να παρεμποδιστεί

από ενδεχόμενη αντίρρηση ενός των διαδίκων.

—Η τρίτη αφορά στη μείωση της προθεσμίας

άσκησης ατομικής προσφυγής ενώπιον του Δικαστηρίου,

από τους έξι μήνες στους τέσσερις μήνες και

—Η τέταρτη σχετίζεται με την εξαφάνιση της μιας από τις δύο ρήτρες

διασφάλισης στο πλαίσιο της εκτίμησης της «σημαντικής ζημίας»

του άρθρου 35 παρ. 3 της ΕΣΔΑ.

Αφαιρεί συγκεκριμένα τη φράση

«ότι καμία υπόθεση δεν μπορεί να απορριφθεί επ’αυτής της βάσης

αν δεν έχει δεόντως εξετασθεί από τα εθνικά δικαστήρια»

 

Η σπουδαιότατη συνεισφορά αυτής της τροποποίησης

ε γ κ ε ι τ α ι στην εκ προοιμίου και  ρητή κατοχύρωση δύο ΑΡΧΩΝ:

• της αρχής της επικουρικότητας και

 

• της αρχής του εθνικού περιθωρίου εκτίμησης.

 

Η τροποποίηση αυτή, επιχειρεί ουσιαστικά,

να «κωδικοποιήσει»

την ιδιαίτερη και ιδιότυπη φιλοσοφία αυτού του υπερεθνικού

νομικού οικοδομήματος,

αυτού του άκρως σημαντικού,

για την προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου,

περιφερειακού συστήματος εγγυήσεων.

 

Αφενός με την κατοχύρωση της Αρχής της Επικουρικότητας,

δηλαδή,

την αναγνώριση σημαντικού ρόλου στα εθνικά δικαστήρια

και στις εθνικές αρχές,

γεγονός που ανανεώνει, αναδιαρθρώνει και αναδομεί

τις σχέσεις του ΕΔΔΑ με τα Εθνικά Δικαστήρια.

 

Και αφετέρου με την Αρχή του Εθνικού Περιθωρίου Εκτίμησης,

που επαναπροσδιορίζει το πλαίσιο εμπιστοσύνης

μεταξύ των συμβαλλομένων κρατών προς το ΕΔΔΑ,

με πυρήνα το σεβασμό των επιμέρους νομολογιακών κεκτημένων

που δημιουργούν οι εθνικές έννομες τάξεις.

 

Και οι δύο αρχές αυτές

αναφέρονται στη Διακήρυξη του Brighton,

με αποτέλεσμα να προωθηθεί και εν τέλει να πραγματοποιηθεί

και η τυπική ένταξή τους στο κείμενο της ΕΣΔΑ.

 

 

Η έννοια του εθνικού περιθωρίου εκτίμησης (margin of appreciation)

αποτελεί ιδιαίτερη έκφανση της αρχής της επικουρικότητας.

Και η κατοχύρωση της είναι κομβικού χαρακτήρα,

καθώς οριοθετεί έναν προνομιακό χώρο ελευθερίας

για το κράτος μέλος,

στο πλαίσιο της εκπλήρωσης των υποχρεώσεων

που υπέχει κατά την ΕΣΔΑ.

Παρέχει ένα μεγάλο περιθώριο διακριτικής ευχέρειας και αρμοδιότητας

ως προς τις αποφάσεις, κανονιστικού ή ατομικού περιεχομένου.

Η κύρια δικαιολογητική της βάση,

μπορεί να βρεθεί,

όχι μόνον στο ότι αποτελεί πτυχή της αρχής της επικουρικότητας,

αλλά και στον ίδιο το ρόλο του ΕΔΔΑ στην ευρωπαϊκή έννομη τάξη.

 

Γνωρίζουμε πως η  ΕΣΔΑ δεσμεύει

τα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης,

τα οποία έχουν υποχρέωση να σέβονται τις αρχές και τους κανόνες της,

Ωστόσο, το ιδιαίτερο αυτό σύστημα εγγυήσεων,

προσπαθεί να εναρμονίσει και να ενοποιήσει

τους επιμέρους εθνικούς κανόνες και τις εθνικές πρακτικές

με τις γενικές επιταγές της Σύμβασης,

καταλείποντας όμως – και αυτό είναι σημαντικό –

την εφαρμογή αυτών των επιταγών στα κράτη.

Δηλαδή, στις  εθνικές αρχές (εκτελεστικές, νομοθετικές, διοικητικές κλπ)

Η αναγνώριση αυτής της ΑΥΤΟΝΟΜΙΑΣ στα αρμόδια εθνικά όργανα

πηγάζει από το νομιμοποιητικό τους θεμέλιο.

Πηγάζει από τη Δημοκρατία

και την απευθείας αρμοδιότητα να ασκούν ΠΟΛΙΤΙΚΗ

καθώς έχουν το τεκμήριο της νομιμότητας,

αλλά και διότι – κατά γενικό τεκμήριο –

γνωρίζουν την κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα

των χωρών τους,

άρα και τον τρόπο που μπορούν οι αρχές της Σύμβασης

να πραγματωθούν αλλά και να εμπεδωθούν.

 

Αναμφίβολα κυρίες και κύριοι συνάδελφοι

βλέποντας την τροποποίηση που κυρώνουμε κάτω από αυτό το πρίσμα

αντιλαμβάνεται κανείς αβίαστα πως

οι σχέσεις των κρατών μελών με το Δικαστήριο,

– σχέσεις που ενίοτε δοκιμάζονται,

ιδίως όταν καταγράφονται καταδίκες

σε βάρος των εθνικών έννομων τάξεων –

μπορούν μέσω της αρχής αυτής να επαναπροσδιοριστούν

και να συσφιχθούν

στη βάση μιας αμοιβαίας εμπιστοσύνης

προς το συμφέρον της αποτελεσματικότερης και πληρέστερης

προστασίας των Δικαιωμάτων

και των Ελευθεριών του Ανθρώπου.

Και αυτό είναι εξόχως σημαντικό

Σας Ευχαριστώ