Του Σταύρου Καλαφάτη
Η ευρύτερη γειτονιά μας βρίσκεται σε φάση αναταραχής, αστάθειας, αβεβαιότητας. Η γειτονική Τουρκία παρουσιάζει κινήσεις εκκρεμούς, στη σχέση της με τη Δύση. Κι’ ανάμεσα στα ακραία ενδεχόμενα -της ρήξης και της επιστροφής του άσωτου υιού- υπάρχουν χίλιες αποχρώσεις του γκρι. Με διαφορετικές, η κάθε μια, παρενέργειες, που θα δοκιμάσουν τα νεύρα της και θα επηρεάσουν τις προς τα έξω κινήσεις της. Αντιλαμβάνεται, άλλωστε, πως έμεινε έξω από την ενεργειακή σκακιέρα και θέλει να δημιουργήσει τετελεσμένα, αλλά και να πείσει πως χωρίς αυτήν δεν πρόκειται να προχωρήσει τίποτε. Παρακολουθούμε, ήδη, πειρατικές ενέργειες στην κυπριακή ΑΟΖ και αντιμετωπίζουμε, πρωτόγνωρης έκτασης και επικινδυνότητας παραβάσεις και παραβιάσεις στο Αιγαίο. Ακούμε απειλές και βλέπουμε κινήσεις που στόχο έχουν τον ακρωτηριασμό κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου, αλλά και της Ελλάδας στην Αν. Μεσόγειο.
Είναι προφανές ότι οφείλουμε να είμαστε σε διαρκή εγρήγορση. Να αποφύγουμε το παιχνίδι της έντασης, αλλά να επαγρυπνούμε, με ψυχραιμία και αποφασιστικότητα. Να κινητοποιήσουμε τις διεθνείς συμμαχίες της χώρας, αλλά και να επενδύσουμε στην ενότητα των Ελλήνων. Και βέβαια να καταστήσουμε σαφείς τις θέσεις μας προς κάθε κατεύθυνση. Ότι, πρωτ’ απ’ όλα, οι Έλληνες είμαστε προσηλωμένοι στην ειρήνη και τη σταθερότητα. Θέλουμε συνεργασία με τους γείτονές μας, αλλά με σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας. Θέλουμε διάλογο, αλλά στη βάση που ορίζεται από το Διεθνές Δίκαιο και τις Διεθνείς Συνθήκες. Και η βάση αυτή είναι ξεκάθαρη: Η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας ορίζει ρητά ότι τα νησιά έχουν πλήρη δικαιώματα στα χωρικά ύδατα, την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα. Η Συνθήκη της Λοζάνης, η Συνθήκη των Παρισίων και η ιταλο-τουρκική συμφωνία του 1932 πιστοποιούν ότι γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο δεν υπάρχουν. Τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας έχουν καταστήσει σαφές ότι η ανακήρυξη τουρκοκυπριακού κράτους είναι ανυπόστατη και η κατοχική διοίκηση δεν μπορεί να εκχωρεί άδειες για γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ.
Με αυτά τα δεδομένα, οι απόπειρες της Άγκυρας στα ανοικτά της Πάγου είναι πειρατικές και οι διεκδικήσεις της στο Αιγαίο και την Αν. Μεσόγειο αυθαίρετες. Δεν δεχόμαστε, επομένως, την άποψη του Πρωθυπουργού ότι η Συμφωνία των Πρεσπών αποτελεί πρότυπο και για άλλες διαφορές. Όπως δεν δεχόμαστε και την εισήγηση πρώην Πρωθυπουργού «να βρούμε λύσεις, όχι πάντα ευχάριστες», για να αποφύγουμε νέα Ίμια. Τέτοια μηνύματα, σε τέτοιες ώρες, είναι τουλάχιστον λάθος. Δεν μπορούμε, λοιπόν, να πούμε παρά μόνο ένα: Ότι δεν παζαρεύουμε τα κυριαρχικά δικαιώματά μας. Ότι βάλαμε ξεκάθαρες κόκκινες γραμμές στα εθνικά μας θέματα. Και από τις γραμμές αυτές, δεν κάνουμε ούτε βήμα πίσω.